Mijn naam is Caia en ik ben geboren en opgegroeid in Nederland.
Met een Nederlandse vader en een Poolse moeder – en dus zowel kennis van de Poolse als de Nederlandse taal, familie aan beide kanten én een mix van twee culturen – heb ik me altijd
verbonden gevoeld met twee identiteiten.
Toch had ik vroeger nauwelijks contact met Polen, op de jaarlijkse bezoekjes aan mijn grootouders na. Mijn interesse in Oost-Europa en de verhalen van mijn opa over zijn tijd in
Rusland, leidden tot een studie Ruslandkunde aan de Universiteit Leiden. Echter, werk vinden na het afronden van die studie bleek lastig.
Enkele maanden later ontving ik het aanbod om les te geven in de Nederlandse taal bij een taalschool voor Polen. Dat leek me geweldig! Ik ging aan de slag zoals alle andere dames dat
daar deden: basis Nederlands, boekje erbij, grammaticale regels.
Eindelijk het contact met Polen dat ik stiekem toch zó gemist had! Het lesgeven zelf was fantastisch. Ik ontdekte mijn passie, werd razend enthousiast en haalde er enorm veel energie
uit. Het gaf een kick om te zien hoe de stappen in het leerproces van deze mensen werden gezet.
Dit was het!
En toen gebeurde er iets wat alles zou veranderen:
Ik zag dat veel cursisten moeite hadden met de grammatica. Een les van 2,5 uur zat vol met 2 à 3 grammaticale thema’s, en dat voor beginners! De cursus eindigde met een toets die
precies die regels testte.
En ja, ze kenden de regeltjes en behaalden goede resultaten.
Maar konden ze écht communiceren met Nederlanders?
Niet altijd.
Wat ik zag, was een blokkade. Een blokkade die ontstaat als je Nederlands leert vanuit een boekje vol regels.
Die blokkade die je laat twijfelen over “de” of “het”, over “groot” of “grote” – precies op het moment dat je gewoon iets tegen de buurman wilt zeggen over het weer.
Het resultaat? Dichtklappen. Minder durven spreken. Meer angst opbouwen.
En dan hebben we het nog niet eens over de schaamte en het perfectionisme waar veel mensen mee kampen – iets wat ik juist bij Poolse cursisten vaak zie terugkomen.
Het klinkt ernstig, maar het ís ook een ding.
In mijn tien jaar lesgeven heb ik zóveel cursisten hierover gesproken.
Maar tijdens reguliere cursussen hoor je er nauwelijks iemand over.
Over die spreekangst.
Over het leren begrijpen en gebruiken van de echte Nederlandse taal.
En het allerbelangrijkste: over het doorbreken van die blokkade.
Een eeuwige blokkade?
Nee hoor.
Niet als je mensen geeft wat ze écht nodig hebben.
Hebben ze in het begin al die grammatica wel nodig?
Of is de echte vraag:
Wat hebben ze nodig om te durven spreken – ook op de werkvloer?
Wat is de taal die dáár wordt gebruikt?
Is het een ramp als iemand “de” of “het” verwisselt?
Begrijpen we iemand nog steeds als die zegt: “kleine doosje”?
Maar begrijpen zij óns ook, als wij zeggen:
“Doe mij ’s effe een bakkie”?
“Lekker bezig, hoor!”
“Zo, dat gaat de goeie kant op.”
“We gaan knallen vandaag, jongens!”
Waar ligt de focus?
Mijn lessen hebben vanaf het begin in het teken gestaan van de taal zoals die écht gesproken wordt.
Ik voelde meteen: dit is wat belangrijk is.
En dat leidde tot iets moois: het ontstaan van mijn eigen taalschool, in 2017.
Ik begon met incompanycursussen bij bedrijven – en ook daar merkte ik hetzelfde probleem.
In het magazijn in Brabant sprak men niet zoals in het boekje, en dan laten we het dialect nog buiten beschouwing.
In de kantine al helemaal niet:
“Hou je die plek effe vrij voor me?”
“Jij ook een bakkie?”
Daar moest iets aan gebeuren.
Ik besloot: ik word de eerste die dit voor Polen écht op de kaart zet.
En wat gebeurde er?
Mensen begonnen te begrijpen wat er écht gezegd werd.
Ze gingen zelf spreektaal gebruiken.
Het contact met collega’s werd warmer.
En vooral: ze durfden te spreken.
De blokkade werd doorbroken.
En het allermooiste?
Dat eerste moment waarop iemand naar me toe kwam en zei:
“Dankjewel, Caia.”
Wauw. Wat een succes.
En dát, beste mensen, zorgt voor motivatie. Voor zelfvertrouwen.
Het is dé manier om mensen binnen het bedrijf Nederlands te leren. De werknemers die er wat minder vertrouwen in hebben óók mee te krijgen.
Acht jaar later is dit succes nog steeds gaande.
De kennis over spreektaal.
De aanpak die de spreekangst doorbreekt.
Datgene, wat Poolse mensen in Nederland precies geeft wat ze zó hard nodig hebben – en wat ze nergens anders op deze manier kunnen vinden.
Dát vind je hier. Bij Taalschool Tulipan.
Wat kunnen we betekenen voor de medewerkers binnen jullie bedrijf? Bekijk alle opties.